1. Baykal gölü - Rusiyanın, Avrasiyanın və ümumiyyətcə  dünyanın ən dərin gölüdür. Gölün ən böyük dərinliyi - 1642 m, hövzənin ümumi sahəsi - 571.000 kv km təşkil edir. Ümumi sahəsi 31.722 kv km, sahil xəttinin uzunluğu isə 2000 km -dir.

Şərqi Sibirin cənubunda yerləşən bu su anbarı tektonik mənşəlidir və dünyanın ən böyük və təbii şirin su anbarıdır (planetdəki ümumi səthi şirin suyun 20% -ni buradadır). Baykal, 25-35 milyon il əvvəl meydana gələn, dünyanın ən qədim gölü olaraq da bilinir, baxmayaraq ki, ümumiyyətlə göllər 15 min ildən çox olmamışdır. Baykal, bənzərsiz bir ekosistemdir, təxminən 1700 növ flora və faunaya ev sahibliyi edir və bir çoxu başqa heç yerdə tapılmır. Göl UNESCO -nun Dünya İrsi Siyahısına daxil edilmişdir.

2. Tanganika gölü - Mərkəzi Afrikada yerləşən Tanganika gölü Baykal gölündən sonra dünyanın 2-ci ən dərin gölüdür. 

Tanganika – planetimizin ən uzun şirin su gölüdür, sahəsi 32.900 kv. Ən böyük dərinliyi 1470 m -dir. Suyun şəffaflığı 30 m -ə çatır. Sahil xəttinin uzunluğu 1828 km -dir. Dərinliyindən asılı olaraq, Göl suyu azot, silikon, oksigen və fosfor ehtiva edir. Gölün insanlar üçün böyük əhəmiyyəti var. İçməli su anbarı, turistlərin istirahət etdiyi bir yerdir, həmçinin nəqliyyat marşrutu kimi xidmət edir.
Tanqanika gölü çoxlu növdə balıqlarla zəngindir. Göldə gündə 500 tona yaxın balıq tutulur. Bəzi balıq növləri akvarium balığı adı ilə xarici ölkələrə satılır.

3. Vostok gölü - Antarktidadakı 140-dan çox buzaltı göl arasında ən böyüyüdür. Rusiyanın Vostok stansiyasının altında yerləşir. Şərqi Antarktida Buz Təbəqəsinin orta hissələrində yerləşir. Buz təbəqəsi dəniz səviyyəsindən 3488 metr yüksəklikdədir, göl isə buzun 4000 metr dərinliyindədir və bu gölün dəniz səviyyəsindən 500 metr alçaqda yerləşdiyini göstərməkdədir. Bu şirinsulu gölün sahəsi 15.690 km2 və su həcmi 5.400 km3 olduğu düşünülür. Andrey Kapitsa tərəfindən 1959-1964 illərdə araşdırma aparılarkən kəşf edilmişdir. Üzərindəki buz özündə 400.000 il əvvələ aid paleoklimatik məlumatları ehtiva etsə də, suyun 15-27 milyon ildir ki, təcrid olunmuş durumdadır.

4. Xəzər dənizi - Planetimizin ən böyük gölüdür. Xəzər dənizinin suyu okean mənşəlidir (duzludur), dəniz qədim dövrdə okeanla birləşmiş, Aralıq, Qara və Azov dənizləri ilə birlikdə Para Tetis dənizinin tərkibində olmuşdur. Sahəsi 376 000 km²-dir. Sahil xəttinin ümumi uzunluğu (perimetri) 6 380 km-dir. Ən uzun sahəsinin uzunluğu 1 205 km, eni 554 km, ən dərin yeri 1 025 m-dir.

Su axınının olmaması və böyük ölçüsü səbəbindən həm göl, həm də dəniz kimi təsnif edilir. Asiya və Avropa sərhədində yerləşir. Xəzərə Samur, Ural, Volqa, Kür və digər çaylar tökülür. Göldəki suyun səviyyəsi və temperaturu zaman -zaman dəyişir. Maraqlıdır ki, Xəzər dənizindəki su minilliyin hər rübündə tamamilə yenilənir. Xəzər dənizinin fauna və florasının özünəməxsus zənginliyi var. O başqa dəniz və göllərdən seçilir. Xəzərin faunası tipik dəniz faunasından ciddi fərqlənir.

5. San Martin gölü və ya Ohiqqins - Argentina ilə Çili arasında, dəniz səviyyəsindən 250 metr hündürlükdə yerləşən Pataqoniyadakı San-Martin gölü (digər adı Ohiqqins) də dünyanın ən şirinsulu göllərindən biri kimi məşhurdur. 1058 kvadrat metr sahəsi olan San-Martin gölünün dərinliyi 836 metrdir. Bu göl Cənubi Amerikada ən dərin göllərdən biri hesab edilir. Gölün iki adlı olmasının səbəbi argentinalı San-Martinin və çilili Ohiqqinsin birgə azadlıq mübarizəsinə rəhbərlik etmələri ilə bağlıdır. Mayer çayı hər il özü ilə San-Martin gölünə min kubmetrlərlə şirin su axıdır. Göldən başlanğıcını götürən Paskya çayı isə Sakit okeanına tökülür. San-Martin gölünü fərqləndirən, ona gözəllik verən bir amil də onun suyunun süd-mavi rəngə çalmasıdır. Buna səbəb isə Mayer çayının özü ilə gölə axıtdığı daşlar və yarı ərimiş buz parçalarıdır. Malavi gölü də turistlərin sevimli yerlərindən biridir və onun da olduqca təmiz olan suyundan bir çox xəstəliklərin müalicəsində istifadə edirlər.

6. Nyasa gölü və ya Malavi - Şərqi Afrikanın cənubunda, Mozambik, Malavi və Tanzaniya arasında yerləşən Malavi gölü də dünyanın ən dərin göllərindən biri hesab edilir. Onun dərinliyi 706 metrdir. Dərinliyinə görə, Afrikada ikinci göl hesab edilən Malavi də dünyanın ən şirin sulu göllərindəndir. Malavi gölündə dünyanın digər yerlərində rast gəlinməyən zəngin balıq növləri yaşayır. Malavi gölü də ekzotik baxımdan olduqca gözəldir və ora turistlərin sevimli məkanlarındandır. Amma alimlər artıq göllə bağlı həyəcan siqnalı çalmağa başlayıblar. Belə ki, son illərdə Malavi gölünün quruması prosesi gedir. Tədqiqatlar zamanı məlum olub ki, gölün dərinliyi təxminən 100 metr azalıb. Buna da səbəb gölün səthində baş verən güclü buxarlanmalar və Şire çayının öz başlanğıcını göldən götürməsidir.

7. İssık-Kul gölü - Tyan-Şan dağlarının şimal hissəsində Qırğızıstan ərazisində yerləşən və axarı olmayan duzlu İssık-Kul gölü Orta Asiyada ən dərin göllərdən biri kimi tanınır. Qırğız tükcəsindən tərcümədə isti göl mənasını verən İssık-Kul gölünün dərinliyi isə 702 metrdir. O dərinliyinə görə dünyada yeddinci yerdədir. İssık-Kul gölü duzlu olduğundan hətta ən şaxtalı qışlarda belə donmur. Bəzi məlumatlara görə,Teymurləng məhz bu göl ətrafında özünün daşlardan ibarət piramidasını qurub. 2006-cı ildə aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı İssık-Kul gölünün dibində 2500 il əvvəl mövcud olan sivilizasiyanın izləri aşkar edilib.

8. Böyük Kölə gölü - Buzlaq-tektonik məhşəlli göldür. Sahəsinə görə Kanadanın Şimal-Qərb ərazilərinin ikinci (Böyük Ayı gölündən sonra), Şimali Amerikanın beşinci, dünyanın isə səkkizinci böyük gölüdü, həmçinin Şimali Amerikanın ən dərin gölüdür. Gölün sahəsi 28.568 kv km, maksimum dərinliyi 614 m və sahil xətti 3057 km uzanır. Göl, bir neçə əsr əvvəl sahillərində yaşayan Kölə hinduların adını daşıyır. Maraqlı bir fakt budur ki, bu gün göl sahillərində yaşayan, əvvəllər mis, qızıl və brilyant hasilatı ilə məşğul olmayan qızıl dərili hindular bu gün bu sahədə həyata keçirilən işlərin bir faizini alırlar.

9. Kreyter gölü - Dünyanın ən şirinsulu göllərindən biri də 594 metr dərinliyi olan ABŞ-dakı Kreyter gölüdür. Oreqon ştatında yerləşən bu göl 7 min il əvvəl Maynt-Mazama vulkanının piskürməsi nəticəsində yaranıb. Yaz fəslində buzların əriməsi zamanı göl həddindən artıq təmiz, göz yaşı kimi duru və insanı heyran edəcək dərəcədə mavi olur. Kreyter gölü Oreqon ştatında əsas içməli su mənbələrindən biri hesab edilir. Kreyter gölünün suyu da olduqca təmiz olduğundan ondan müalicə vasitəsi kimi istifadə edirlər. Yerli əhali deyir ki, kim Kreyter gölünün suyundan hər gün içsə onda 100 ildən çox yaşayacaq. Onu da deyək ki, Kreyter gölü də ABŞ- da turistlərin ən çox sevdiyi və dincəldiyi yerlərdən biridir.

10. Buenos Ayres gölü - Buzlaq mənşəli bu göl buzlaqların qərb-şərq istiqamətində hərəkət etməsi nəticəsində ortaya çıxmışdır. Buenos Ayres gölü Pataqon And dağlarını bəzəyir. Sahəsi 1850 kv km -dir, maksimum dərinliyi 590 m -dir.Su anbarı, su anbarının Çili hissəsində yerləşən mərmər mağaraları ilə məşhurdur.